Jeugd & Onderwijs

Leesplezier en taalontwikkeling bij kinderen van 0 tot 18 jaar

Jaarverslag 2024

BoekStart Voorleespret

Elke maand vonden in de vijf vestigingen van de bibliotheek BoekStart Voorleespret-ochtenden plaats voor baby's en peuters van 0-4 jaar en hun ouders/verzorgers. Op jonge leeftijd maken kinderen kennis met boeken. Leuk, gezellig, goed voor de taalontwikkeling van het kind en er is ook ruimte om andere kinderen en ouders te ontmoeten!

Met dank aan onze enthousiaste voorlezers zijn ontzettend veel mooie boeken voorgelezen en vrolijke liedjes gezongen, al dan niet aan de hand van thema’s. In totaal hebben 583 kinderen de ochtenden bezocht met hun ouders/verzorgers.

BoekStart in de kinderopvang

In 2024 hebben we de samenwerking met kinderdagverblijven verder uitgebouwd. We ondertekenden met vier nieuwe locaties een samenwerkingsovereenkomst; met 3 nieuwe locaties van Mathil en 1 locatie van Sprankel. Het afgelopen jaar hebben we de pedagogisch medewerkers van de bestaande locaties drie keer een training Interactief voorlezen aangeboden. Maar liefst 23 pedagogisch medewerkers ontvingen hun certificaat. De pedagogisch medewerkers werden voorzien van informatie vanuit de bibliotheek en we sloten aan bij ouderavonden waar we ouders vertelden over het belang van voorlezen en de taalontwikkeling bij de allerkleinsten. Ook hielden we een netwerkbijeenkomst om van en met elkaar te leren.

BoekStartdag

Tijdens de Boekstartdag op zaterdag 1 juni kwamen ruim 35 kinderen (0-4 jaar) met hun ouders/verzorgers naar de bibliotheek. We hadden een leuk en leerzaam programma. We lazen voor, zongen liedjes onder begeleiding van gitaarmuziek, deden een silhouetten speurtocht langs diverse boekfiguren, hadden een ouder-kind activiteit voor baby’s en dreumesen en een ouder-kind activiteit voor peuters. Daarnaast konden de kinderen tekenen en een masker knutselen.

Consultatiebureau en oudervoorlichting

In 2024 waren we regelmatig aanwezig bij het consultatiebureau in Dalfsen en Lemelerveld. De jeugdverpleegkundigen nemen het BoekStartkoffertje mee tijdens het eerste huisbezoek en attenderen de ouders op de BoekStart mogelijkheden en vertellen de ouders over de taalontwikkeling bij kinderen. Wanneer ouders vragen hebben over voorlezen of geschikte boekjes, kunnen ze terecht bij onze BoekStartcoach. In 2024 heeft de bibliotheek samen met de GGD een subsidieaanvraag gedaan voor het aanbieden van thema-avonden aan ouders met jonge kinderen. De bibliotheek verzorgt twee van de zes avonden. Verwachting is dat we in 2025 gaan starten met een pilot voor 2 jaar.

Nationale Voorleesdagen 2024

Tijdens de Nationale Voorleesdagen stond het prentenboek ‘ Help! Een Verrassing!,’ van Miriam Bos centraal. Bij kinderdagverblijven werd voorgelezen door de burgemeester en alle wethouders, kinderburgemeester Laure en diverse vrijwilligers.

Vanuit de bibliotheek zijn scholen en kinderdagverblijven voorzien van lesmateriaal. Twee scholen ontvingen een voorleestas voor de kleuterklas om het lezen extra onder de aandacht te brengen. Op die scholen was een feestelijke aftrap met ouders/verzorgers. Er werd in Nieuwleusen in de bibliotheek extra voorgelezen aan peuters en kleuters en er was een leuke quiz over de prentenboeken top 10. Via het Taalpunt, de consultatiebureaus, de bibliotheek en scholen zijn een aantal gezinnen voorzien van een mini-editie van het prentenboek van het jaar, in het Arabisch, Turks en Pools.

Ook organiseerden we een muzikale theatervoorstelling in Theater de Stoomfabriek, met 160 bezoekers. Katiuscia Principato nam de kinderen vol enthousiasme en humor mee in haar voorstelling dat paste bij het boek van Mirjam Bos. Het was een feest voor jong en oud!

Voorleestent en andere voorleesmomenten

In 2024 sloten we in Dalfsen weer aan bij de Timmerweek. We lazen voor, zongen liedjes en vertelden over de bibliotheek en het belang van voorlezen. Ook op de open dagen van Natuurboerderij de Lindehoeve in Dalfsen hebben we in het voorjaar en in het najaar gestaan. Nieuw dit jaar was een voorleesmoment bij het zwembad in Nieuwleusen en bij Balk-Inn in Nieuwleusen. Al met al hebben we tijdens die momenten zo’n 100 kinderen bereikt.

VoorleesExpress

In 2024 stonden onze enthousiaste voorlezers van de VoorleesExpress weer klaar om voor te lezen. Het afgelopen jaar is er veel aandacht besteed aan een belangrijk thema: meertaligheid en het belang van voorlezen in de moedertaal. We hebben onze meertalige collectie uitgebreid en geven advies over waar vertaalde boeken te vinden zijn. In 2024 is er in 14 nieuwe gezinnen gestart met voorlezen. Beroepskrachten die de gezinnen verwijzen naar de VoorleesExpress laten weten dat kinderen zich beter kunnen concentreren, meer zelfvertrouwen hebben en meer plezier hebben in (voor)lezen.

Studiedag Open Boek voor teams

Met het team van De Spiegel hebben we meegedaan aan de pilot Open Boek voor teams. Het doel van de pilot is om de cursus die de leescoördinator van de PO school volgt (Open Boek) meer te integreren in de onderwijsaanpak en het team van de school. Onze jeugdspecialist Nicolet Korenblik heeft het team van De Spiegel getraind. Stichting Lezen wil deze studiedag vanaf volgend schooljaar aan alle scholen aanbieden. Zowel het team van De Spiegel als de trainers vonden het een goede studiedag. De opbrengsten en evaluatie zijn gedeeld met Stichting Lezen.

De Nationale Voorleeswedstrijd

Mara Hidding van De Polhaar en Lana Eilander van De Spiegel wonnen de voorleeswedstrijd van de gemeente Dalfsen. Het betrof hier een voorronde van De Nationale Voorleeswedstrijd. Dit jaar deden zestien basisscholen mee. De juryleden waren Ingrid Kappert (raadslid), Janny de Groot (Boekstart) en Erika de Weerd (coördinator Leven Lang Leren). De jury lette op zaken als uitspraak, verstaanbaarheid en tempo. Ook het contact van de voorlezer met het publiek was belangrijk.

De Bibliotheek op school

Met subsidie van Stichting Lezen en de provincie Overijssel openden we vijf nieuwe schoolbibliotheken. Naast een goede schoolbibliotheek bestaat de samenwerking tussen school en bibliotheek uit het samen maken van een jaarplan voor leesbevordering, de inzet van de leesconsulent en het afnemen van een monitor. In de gemeente Dalfsen zijn 15 scholen een locatie van de Bibliotheek op school.

Foto: De nieuwe schoolbibliotheek op De Regenboog in Lemelerveld

Doorontwikkeling de Bibliotheek op school

Twee scholen kwamen in aanmerking voor een subsidie van Stichting Lezen voor de doorontwikkeling van de Bibliotheek op school. Op Het Avontuur hebben we daar de Voorleeshoek van ingezet. Dit is een combinatie van voorleesfilmpjes in allerlei talen en fysieke boeken. Het wordt gebruikt in groep 1 t/m 6. Ook maakten we een opzet voor de campagne van de Poëzieweek en voerden die samen met de leerkrachten uit.

Op De Wegwijzer hebben we de collectie, in overleg met leerlingen en leerkrachten, flink kunnen uitbreiden. Ook werkten we aan het vergroten van kennis en vaardigheden van het team rondom praten over boeken en de boekenkring.

Schrijversfestival

De schrijvers die naar Dalfsen, Lemelerveld en Nieuwleusen kwamen voor het Schrijversfestival waren Tineke Honingh, Pieter Koolwijk en Marc ter Horst. Ook illustrator Eva van Aalst was aanwezig. De scholen die meededen kregen een stapel boeken te leen van ‘hun’ schrijver om de bezoeken voor te bereiden. Er deden maar liefst 12 scholen mee, met 13 groepen. De bibliotheek organiseert het Schrijversfestival jaarlijks voor leerlingen in groep 7, om hen kennis te laten maken met een schrijver of illustrator en zo het lezen te bevorderen.

Naschoolse activiteiten

In september pakten we de draad weer op met het aanbieden van naschoolse activiteiten gerelateerd aan kinderboeken. In september startten we met de workshop Maak een fantastische fantasiehoed voor de jongsten met kunstdocent Inge Hobers van De Lanterfant.

Tijdens de Kinderboekenweek waren er verschillende workshops rondom digitale geletterdheid.

In november stond duurzaamheid centraal: we lazen voor uit boeken die een prijs hebben gewonnen voor het beste klimaatboek. Daarna maakten de deelnemers samen met kunstdocent Ellen Brouwer van De Kunstkeuken iets nieuws van verpakkingsmateriaal: een tas, een plantenbak, een portemonnee of een schatkist.

In december lazen we een kerstgedicht voor en konden de deelnemers kerstversieringen maken met Crealoods.

Filmpje: Voorlezen tijdens 'Maak een fantastische fantasiehoed'

Maakpunt

In het Maakpunt in onze vestiging in Nieuwleusen organiseerden we twee keer per maand workshops voor kinderen van de basisschool met de 3D-printer, de vinylsnijder, de lasersnijder en laptops met ontwerpsoftware.

Daarnaast knutselden we met digitale techniek en nieuwe media zoals programmeerbaar Lego, robotica en filmpjes met greenscreen. Daarbij staan het creatieve denken en het zelf maken centraal. 

Ook waren er workshops tijdens de vakanties in andere bibliotheekvestigingen. 186 enthousiaste makers deden mee aan de activiteiten.

Samen lezen met plezier

Naar aanleiding van de resultaten van een uitgezet behoeftenonderzoek organiseerden we voor ouders en kinderen van 4 - 6 jaar een kindervoorstelling en een reeks workshops onder het thema Samen lezen met plezier. De kindervoorstelling Pino en de Verborgen Schat trok bijna 100 bezoekers. De interactie tussen de kinderen en de spelers was erg leuk.

In november volgde de eerste workshop met als thema Interactief Voorlezen. 8 ouders en 13 kinderen namen deel aan de workshop. Terwijl de ouders informatie kregen over interactief voorlezen, werden de kinderen vermaakt in de bibliotheek door enthousiaste vrijwilligers. Na afloop kreeg iedereen een prachtig prentenboek mee naar huis. Zo konden ouders direct thuis aan de slag met de voorbeelden en tips uit de workshop.